Heuvels op de Heide

Nederlandse beschrijving:

Zo’n 3000 tot 3500 jaar geleden werden, in een gebied dat we nu kennen als de Slabroekse Heide (Uden, N.-Br.), een aantal grafheuvels opgericht door de toenmalige bewoners. Gedurende de daaropvolgende eeuwen werden hier regelmatig mensen begraven. Tussen circa 800 en 500 v. Chr. ontstond een zogenaamd urnenveld wat uiteindelijk meer dan honderd kleine heuvels op de heide omvatte, grafmonumenten waaronder de crematieresten van overleden veelal in aardewerken urnen waren begraven.

Uit deze periode dateert ook een uniek inhumatiegraf waarin een man of vrouw liggend op de rug is bijgezet in een zorgvuldig gecreëerde grafkamer van aangekoolde balken, gekleed in een fraai gekleurde jurk met lange mouwen en met metalen ringen in het haar. Bijzondere bronzen arm- en enkelbanden sierden de ledematen, en spelden en toiletgerei werden meegegeven als grafgift.

Een aantal eeuwen later, tijdens de Romeinse tijd, is het grafveld opnieuw als begraafplaats in gebruik genomen. Hierna komt het gebruik van het grafveld definitief aan zijn einde. Langzaam raken de overledenen in de vergetelheid. In de late middeleeuwen wordt door het grafveld een zogenaamde landweer aangelegd, de grens tussen de vrije heerlijkheid Ravenstein en het hertogdom Brabant. In de jaren 50 worden de heuvels definitief uit het landschap verwijderd. Het gebied wordt in gebruik genomen als akker.

Hier eindigt het verhaal niet. In 2003 komt het gebied in bezit van Staatsbosbeheer en na de opgraving in 2010 wordt het grafveld Slabroekse Heide ge(re)construeerd. Tegenwoordig is het toegankelijk voor wandelaars. Het maakt deel van het omvangrijke natuurgebied de Maashorst en draagt bij aan het oergevoel dat dit gebied wil oproepen.

Dit boek presenteert de resultaten van drie opgravingscampagnes op deze bijzondere plek. In 1923 is het onderzocht door Remouchamps van het Rijksmuseum van Oudheden. In 2005 en 2010 hebben de Faculteit der Archeologie en Archol bv het grafveld verder onderzocht met moderne technieken, waardoor we het gebruik van dit grafveld en het bijzonder inhumatiegrafritueel in detail kunnen reconstrueren. Hierbij komen deze Heuvels op de Heide weer tot leven.


English abstract:

Some 3000 to 3500 years ago a number of barrows were erected in an area now known as the Slabroekse Heide (Uden, N.-Br.). In the following centuries people were regularly buried here, and between circa 800 and 500 BC a small urnfield evolved with several hundred small mounds on the heath. These burial monuments covered the cremated remains of the dead, which were generally buried in urns.

A unique inhumation burial in which a man or woman was interred lying on his or her back in a small chamber carefully constructed from charred oak beams also dates from this period. Here the deceased was dressed in a colorful dress with long sleeves and wore metal rings in her hair. Extraordinary bronze bracelets and anklets adorned the limbs, and pins and toiletries were interred as grave goods.

Several centuries later, during the Roman Age, the cemetery was once again used as a place of burial. Following this, the area went out of use, and the dead buried here were slowly lost to time. In the late Middle Ages a so-called landweer was constructed, running straight through the cemetery and marking the border between the vrije heerlijkheid Ravenstein and the dukedom Brabant. In the 1950s the mounds were removed from the landscape and the area was taken into use as an agricultural field.

But this is not where the story ends – in 2003 Staatsbosbeheer took ownership of the land and following the excavation in 2010 the Slabroekse Heide cemetery was (re)constructed. Today the area is part of the nature reserve the Maashort and accessible for recreational use, and contributes to the primal feeling that this regions wants to evoke.

This book presents the results of three excavation campaigns conducted at this special place. In 1923, Remouchamps of the National Museum of Antiquities explored this area. In 2005 and 2010 the Faculty of Archaeology and Archol bv further researched this cemetery using modern techniques, which allow us to reconstruct the use of the cemetery and the special inhumation funerary ritual in detail, thereby bringing these mounds on the heath back to life.